Bạn có ước mơ du học Đức nhưng lại chưa hiểu rõ về Chính trị nước Đức? Bạn quan tâm đến những vấn đề chính trị nước Đức để đảm bảo cho cuộc sống học tập và làm việc tại đây. Vậy thì hãy cùng CMMB tìm hiểu về đôi nét chính trị nước Đức nhé!
Nội Dung Bài Viết
1. Tổng quan về nền chính trị nước Đức
Nước Đức là một nền dân chủ nghị viện. Các cơ quan lập pháp gồm Quốc hội Liên bang, Hội đồng Liên bang, Tổng thống Liên bang, Chính phủ Liên bang và Tòa án Hiến pháp Liên bang. Cơ quan hiến pháp duy nhất hiện diện nhất trong cảm nhận của công chúng là Quốc hội Liên bang được cử tri bầu trực tiếp 4 năm một lần.
Hệ thống chính trị nước Đức là liên bang và được tổ chức theo chế độ dân chủ nghị viện . Các đảng phái cạnh tranh mạnh mẽ rất quan trọng, đó là lý do tại sao Đức còn được gọi là một nền dân chủ đảng phái.
Nguyên tắc trong xây dựng hệ thống chính trị nước Đức
Đặc điểm trung tâm của nước Đức là các nguyên tắc cấu trúc bất khả xâm phạm về tôn trọng phẩm giá con người ( Điều 1 Đoạn 1 GG), dân chủ, pháp quyền, nguyên tắc liên bang (phân chia thành các bang ) và nguyên tắc nhà nước phúc lợi ( Điều 20 GG).
Các nguyên tắc khác được quy định trong Điều 20 của Luật Cơ bản là tam quyền phân lập và quyền phản kháng. Theo Điều 79 (3) GG, các nguyên tắc của Điều 1 và Điều 20 GG không thể thay đổi (điều khoản vĩnh cửu). Đối với trật tự cơ bản dân chủ tự do hay trật tự hiến pháp, tất cả những người tham gia vào đời sống chính trị đều bị ràng buộc và nó được bảo vệ mạnh mẽ (nền dân chủ được củng cố).
Dân chủ Nghị viện
Cộng hòa Liên bang Đức được coi là một nền dân chủ nghị viện vì người đứng đầu chính phủ, tức là Thủ tướng Liên bang, được bầu trực tiếp bởi Quốc hội, Hạ viện. Ngược lại với các nền dân chủ tổng thống, Tổng thống Liên bang hầu như chỉ có các chức năng đại diện; ông ấy không có quyền phủ quyết và cũng không thể tự mình nắm giữ các vị trí chủ chốt của chính phủ.
Bang
Tam giác với chính phủ liên bang ở trên cùng, bên dưới là các lớp của các tiểu bang liên bang, các khu hành chính, các quận (hạt) tùy chọn, các hiệp hội và thành phố trực thuộc trung ương tùy chọn. Sự phân tầng chặt chẽ được chia nhỏ bởi các bang thành phố và các thành phố cấp quận, các thành phố này thực hiện các nhiệm vụ cho một số tầng lớp.
2. Cấu trúc nhà nước theo chiều dọc của chính trị nước Đức
Dựa trên truyền thống liên bang lâu đời từ các điền trang trong Đế quốc La Mã Thần thánh của Quốc gia Đức đến các quốc gia thành viên của Đế chế Đức, trái ngược với nhà nước thống nhất toàn trị trong thời đại Xã hội Chủ nghĩa Quốc gia và theo gợi ý của các cường quốc chiến thắng phương Tây trong Các tài liệu Frankfurt.
Đức được định nghĩa là một nhà nước liên bang trong Luật Cơ bản được thiết kế, một quyết định không còn có thể thay đổi theo cái gọi là điều khoản vĩnh cửu trong Điều 79 (3) GG. Các bang của Đức mới được thành lập vào năm 1946 tại Các khu phía Tây thống nhất vào năm 1949 để thành lập Cộng hòa Liên bang Đức. Vào thời điểm đó, tất cả các bang đều đã có hiến pháp bang, chính quyền bang, quốc hội bang và tòa án.
3. Các Đảng phái trong hệ thống chính trị nước Đức
Theo Luật cơ bản, các đảng phái chính trị có nhiệm vụ tham gia tạo lập ý nguyện chính trị của nhân dân. Qua đó việc các đảng cử ứng cử viên của mình vào các chức vụ chính trị và tổ chức tranh cử, vận động cử tri trở thành một nhiệm vụ lập pháp.
Vì lý do này các đảng nhận được từ nhà nước một khoản tài chính để cân đối những chi phí nảy sinh khi ra tranh cử. Phương thức bồi hoàn chi phí tranh cử được thực hiện đầu tiên ở Đức và nay đã được áp dụng tại đa số các nền dân chủ.
Theo quy định của Luật cơ bản, việc xây dựng các đảng chính trị phải tuân theo những nguyên tắc dân chủ cơ bản (dân chủ đối với đảng viên). Các đảng chính trị cần phải công nhận nhà nước dân chủ. Những đảng phái bị nghi ngờ là không có tư tưởng dân chủ có thể bị cấm theo đề nghị của chính phủ liên bang.
Tuy nhiên những đảng đó không bắt buộc bị cấm. Nếu chính phủ liên bang cho rằng, việc cấm đảng là phù hợp, vì những đảng như vậy tạo nên một nguy cơ đe dọa hệ thống dân chủ, thì chính phủ liên bang chỉ có thể đệ đơn đề nghị cấm mà thôi. Lệnh cấm chỉ có thể được Tòa án hiến pháp liên bang ban hành mà thôi. Bằng cách đó ngăn chặn được tình trạng các đảng cầm quyền cấm một đảng khác có thể sẽ gây khó dễ cho họ trong cuộc đua tranh chính trị.
Trong lịch sử Cộng hòa liên bang Đức chỉ xảy ra khá ít các vụ xét xử cấm đoán đảng và càng ít hơn các vụ dẫn đến tuyên xử cấm đảng phái. Tuy Luật cơ bản giành đặc quyền cho các đảng chính trị, nhưng trong cốt lõi thì các đảng chính trị vẫn là các hình thức thể hiện của xã hội.
Các đảng phải gánh chịu mọi nguy cơ khi thất bại trong bầu cử, khi đảng viên từ bỏ đảng và khi bản thân đảng bị phân hóa vì các vấn đề nhân sự và nội dung hành động. Hệ thống đảng phái của Đức là một hệ thống bao quát, dễ hiểu.
Các đảng liên minh của Đức thuộc đại gia đình các đảng dân chủ thiên chúa giáo ở châu Âu và ra ứng cử trên khắp nước Đức với tư cách là đảng Liên minh dân chủ thiên chúa giáo (CDU) – trừ vùng Bayern.
Tại bang Bayern CDU không tự ra ứng cử và nhường bang này cho đảng Liên minh xã hội thiên chúa giáo (CSU) là đảng có quan hệ khăng khít với CDU ra ứng cử. Trong quốc hội Cộng hòa liên bang Đức, các nghị sĩ của hai đảng này sát nhập lâu dài với nhau trong một đoàn nghị sĩ chung.
Đảng xã hội dân chủ Đức (SPD) là đảng mạnh thứ hai trong hệ thống đảng phái ở Đức. Đảng này thuộc đại gia đình các đảng dân chủ xã hội và đảng xã hội dân chủ ở châu Âu.
Liên minh hai đảng CDU/CSU và đảng SPD về nguyên tắc đều hành động vì một nhà nước xã hội. Liên minh CDU/CSU chủ yếu tập hợp các tầng lớp hành nghề độc lập, thương nhân và doanh nghiệp; SPD gần gũi các nghiệp đoàn hơn.
Đảng dân chủ tự do (FDP) thuộc đại gia đình các đảng tự do ở châu Âu. Quan điểm chính trị chủ đạo của đảng này là nhà nước can thiệp ít nhất vào thị trường. FDP nhận được sự ủng hộ chủ yếu từ những tầng lớp có thu nhập và học thức cao hơn trong xã hội.
Đảng Xanh thuộc đại gia đình các đảng Xanh và đảng Sinh thái ở châu Âu. Đặc điểm chương trình hành động của đảng này là sự phối hợp giữa nền kinh tế thị trường và các quy định nhà nước đưa ra để bảo vệ thiên nhiên và môi trường. Đảng này cũng đại diện chủ yếu cho một khối cử tri có thu nhập và học thức trên mức trung bình.
Đảng cánh tả là lực lượng chính trị trẻ nhất và đã trở nên quan trọng hơn của nước Đức. Đảng này đặc biệt mạnh tại năm bang mới gia nhập Cộng hòa Liên bang Đức sau khi nước Đức tái thống nhất. Tuy nhiên đến nay đảng này cũng đã có mặt trong quốc hội các bang khác. Là một đảng tuyên truyền cho công bằng xã hội thì đảng này chủ yếu cạnh tranh với đảng SPD.
4. Tổng thống Liên bang là công dân thứ nhất trong hệ thống chính trị nước Đức
Tổng thống Liên bang là chức danh cao nhất. Tổng thống không do nhân dân, mà do Đại hội Liên bang bầu. Đại hội này nhóm họp chỉ riêng cho việc bầu tổng thống. Đại hội Liên bang gồm một nửa là nghị sĩ Quốc hội Liên bang và một nửa được quốc hội các bang bầu tương ứng với số ghế phân chia trong quốc hội của từng bang.
Cho đến nay các tổng thống tạo ra những ảnh hưởng to lớn nhất thông qua các diễn văn công khai được công luận rất quan tâm. Các tổng thống liên bang kiềm chế ý kiến của mình đối với chính sách của các đảng, tuy nhiên cũng đề cập đến những vấn đề thời sự và đôi khi nhắc nhở chính phủ, quốc hội hoặc dân chúng hành động.
5. Tòa án Hiến pháp Liên bang ở Karlsruhe canh giữ Luật cơ bản trong hệ thống chính trị nước Đức
Tòa án Hiến pháp Liên bang ở Karlsruhe có nhiều ảnh hưởng và rất có uy tín trong công chúng. Tòa án Hiến pháp được coi là “Cơ quan canh giữ Luật cơ bản” và bằng những quyết định định hướng tòa đưa ra một diễn giải có hiệu lực đối với văn bản hiến pháp.
Tòa án Hiến pháp có 2 tòa phán xét các tranh chấp về thẩm quyền giữa các cơ quan lập pháp và có thể tuyên bố các đạo luật không phù hợp với Luật cơ bản. Mỗi công dân có thể kiện lên Tòa án Hiến pháp Liên bang, nếu người đó cho rằng một đạo luật nào đó xâm phạm những quyền cơ bản của mình.
Tầm quan trọng to lớn của Tòa án Hiến pháp Liên bang mới đây được thể hiện qua những phán quyết về việc Quốc hội Liên bang chuyển giao một số quyền cho Liên minh châu Âu.
Như vậy, nền chính trị nước Đức khác hoàn toàn với nền chính trị tại Việt Nam. Đi du học Đức, bạn sẽ có thể bắt gặp nhiều điều mới lạ về một hệ thống chính trị nước Đức – dân chủ nghị viện với nhiều đảng phải khác nhau.
Vì vậy, để tránh bỡ ngỡ khi đến đây, hãy theo dõi Youtube của CMMB ngay để biết được những tip để “xịn” như người bản xứ nhé!
Xem thêm: Tip để đi siêu thị ở Đức “xịn” như người bản xứ
Xem thêm: Khám phá khẩu vị của người Đức để thành người Đức chính hiệu
Một bình luận
trình tự thành lập các cơ quan nhà nước trung ương của cộng hòa đại nghị ở Đức